Rác thải nhựa đang dần đánh chiếm môi trường sống của nhiều loài sinh vật biển, từ mặt nước trong xanh cho đến những nơi sâu nhất trong lòng đại dương. Có vô số sinh vật biển chết vì rác thải nhựa hàng năm và con số ngày một tăng lên đến mức báo động. Bài viết dưới đây của Nhựa Việt Tiến sẽ làm rõ hiện trạng này để mọi người nhận thức rõ hơn về mức độ gây hại của rác thải nhựa đối với các loài sinh vật biển.
1. Thực trạng rác thải nhựa trên biển hiện nay
Theo Báo cáo của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF), mỗi năm có khoảng 19 đến 23 triệu tấn rác thải nhựa bị thải ra đại dương, trong đó phần lớn là các sản phẩm nhựa dùng một lần. Loại rác này chiếm đến 60% tổng nguyên nhân gây ô nhiễm biển, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái và đe dọa sự sống của các loài sinh vật.
Việt Nam nằm trong nhóm 20 quốc gia có lượng chất thải rắn đổ ra biển nhiều nhất thế giới. Mỗi năm, khoảng 0,28 – 0,73 triệu tấn rác thải rắn bị xả ra đại dương, chiếm khoảng 6% tổng lượng rác thải nhựa toàn cầu.
Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam phát sinh khoảng 3,1 triệu tấn chất thải nhựa trên đất liền mỗi năm, trong đó ít nhất 10% không được quản lý hiệu quả và bị rò rỉ vào các hệ thống sông ngòi, cuối cùng chảy ra biển.
2. Nguyên nhân làm xuất hiện rác thải nhựa trên biển
Một trong những lý do gián tiếp làm sinh vật biển chết vì rác thải nhựa là do hành động vứt rác bừa bãi của con người. Cụ thể những nguyên nhân làm xuất hiện rác thải nhựa trên biển đó là:
2.1. Tiêu dùng sản phẩm nhựa dùng một lần tăng cao
Thói quen tiêu dùng các sản phẩm nhựa dùng một lần như ly, chén, dĩa, túi ni lông,… đã ăn sâu vào trong tiềm thức của người dân. Mặc dù đã có nhiều hoạt động tuyên truyền, đại đa số chúng ta vẫn tiếp tục xài những loại nhựa này vì tính tiện lợi và chi phí bỏ ra thấp.
Những loại nhựa dùng một lần này rất khó phân hủy, chúng có thể tồn tại hàng ngàn hàng triệu năm. Nếu không có biện pháp thu gom và xử lý hiệu quả, những loại rác thải này sẽ bị vứt trực tiếp vào môi trường đất hoặc trôi theo sông suối đổ thẳng ra biển.
2.2. Quản lý và xử lý rác thải chưa hiệu quả
Ở nhiều nơi trên thế giới, hệ thống thu gom và xử lý rác thải còn hạn chế. Ngoài ra, thách thức về thiếu nhân lực và cơ sở hạ tầng phù hợp cũng gây khó khăn trong việc xử lý rác thải nhựa.
Hầu hết đều xuất phát từ vấn đề thiếu trang bị thùng rác công cộng, quy trình thu gom không hiệu quả dẫn đến tình trạng rác thải bị xả bừa bãi, theo dòng chảy của sông ngòi và hệ thống thoát nước ra biển.
2.3. Ô nhiễm từ các nguồn chảy ra biển
Rác thải nhựa trên đất liền có thể bị cuốn ra biển theo hệ thống thoát nước, sông, suối,… Khi chính quyền không có biện pháp xử lý chất thải từ kênh rãnh ra sông suối thì mặc nhiên chúng sẽ đổ trực tiếp ra biển. Tình trạng này nếu cứ kéo dài sẽ làm lượng rác thải ứ đọng trên biển ngày càng nhiều, gây ô nhiễm đại dương vô cùng trầm trọng.
2.4. Xả rác vô ý thức
Bên cạnh những nguyên nhân mang tính hệ thống, ý thức của con người cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng rác thải nhựa trên biển. Một số hành vi vô ý thức có thể kể đến như xả rác bừa bãi trên đường phố, bãi biển, khu du lịch,.. mặc dù có biển báo cấm.
Ngoài ra một số người vứt bỏ túi ni lông, chai nhựa sau khi sử dụng mà không quan tâm đến hậu quả. Đặc biệt là hành động đốt rác nhựa ngoài trời khiến một phần nhựa bị đốt có thể tan chảy, phần còn lại dễ bị cuốn trôi ra môi trường.
2.5. Ảnh hưởng từ hoạt động hàng hải và ngư nghiệp
Các hoạt động đánh bắt cá, vận tải biển và du lịch biển cũng là những nguyên nhân chính làm gia tăng ô nhiễm rác nhựa trên đại dương. Lưới đánh cá, dây thừng, phao nổi bị bỏ rơi hoặc thất lạc có thể trôi nổi hàng thập kỷ trên đại dương, gây hại đến sinh vật biển.
Nhiều tàu thuyền không có hệ thống xử lý rác thải nên các ngư dân và hành khách vứt rác trực tiếp xuống biển, tạo ra những hiểm họa khôn lường dẫn đến nguy cơ sinh vật biển chết vì rác thải nhựa.
Xem thêm:
3. Vì sao sinh vật biển chết vì rác thải nhựa?
Ô nhiễm nhựa hiện diện ở hầu hết các đại dương, phần lớn các sinh vật biển đều đã tiếp xúc với rác thải nhựa. Một điều đáng lo ngại là sinh vật biển chết vì rác thải nhựa ngày càng nhiều, nguyên nhân chủ yếu đến từ:
3.1. Các loài sinh vật biển vướng vào nhựa
Các vật dụng như dây thừng, lưới đánh cá, bẫy và dây cước bị vứt bỏ trên biển có thể quấn chặt vào cơ thể sinh vật biển làm chúng bị siết cổ, khả năng di chuyển bị hạn chế sẽ khiến chúng bị thương và thậm chí dẫn đến tử vong. Ngoài ra, một số loài chim biển còn nhặt rác thải nhựa để làm tổ vô tình khiến bản thân và chim non bị mắc kẹt, gia tăng nguy cơ tử vong.
3.2. Các loài sinh vật biển nuốt nhầm rác nhựa
Mọi loài động vật biển, từ sinh vật phù du ở đáy chuỗi thức ăn đến những kẻ săn mồi đứng đầu như cá mập đều có nguy cơ nuốt phải rác thải nhựa. Các loài sinh vật này sẽ bị giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng do nhựa tạo cảm giác no giả, gây tắc nghẽn hệ tiêu hóa hoặc tổn thương nội tạng.
Những tác động này làm thay đổi khả năng tiêu hóa, tốc độ tăng trưởng, phản ứng miễn dịch và khả năng sinh sản của động vật biển. Thậm chí, chức năng tế bào và hành vi sinh học của chúng cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng, mức độ nguy hại tỉ lệ thuận với mức độ phơi nhiễm nhựa.
3.3. Sinh vật biển bị ngạt vì ô nhiễm nhựa
Ô nhiễm nhựa cản trở ánh sáng, nguồn thức ăn và oxy cần thiết cho san hô, bọt biển cũng như các loài sinh vật đáy biển, dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong trầm tích và suy giảm quần thể sinh vật đáy. Hệ quả là hệ sinh thái bị mất cân bằng, tạo điều kiện cho các mầm bệnh có hại phát triển. Hiện tượng này đặc biệt nguy hiểm đối với các rạn san hô và rừng ngập mặn – những hệ sinh thái quan trọng nhưng dễ bị tổn thương.
3.4. Tích tụ độc trong chuỗi thức ăn
Khi sinh vật biển nuốt phải rác thải nhựa, các chất phụ gia trong nhựa có thể tác động tiêu cực đến hệ thống nội tiết và điều hòa hormone trong cơ thể chúng. Những sinh vật này có thể chết do nhựa hoặc do thiếu thức ăn khi nhựa đã giết chết các sinh vật trong chuỗi thức ăn của chúng.
Không chỉ rác thải nhựa ảnh hưởng đến sinh vật biển, chúng còn gây hại cho sức khỏe của con người. Khi chúng ta vô tình ăn phải các loại hải sản nhiễm nhựa, lượng độc tố trong chúng vô tình có thể chuyển sang cơ thể của bạn. Dần dần tích tụ sẽ gây nên những hiểm họa khôn lường về sức khỏe.
3.5. Suy giảm sự đa dạng sinh học
Rác thải nhựa gây ra cái chết của nhiều loài sinh vật biển, đặc biệt là những loài quý hiếm. Vấn nạn này làm dấy lên nguy cơ tuyệt chủng cho nhiều loài và làm suy giảm đa dạng sinh học. Ngoài ra, nhựa có thể vận chuyển các sinh vật ngoại lai từ nơi này đến nơi khác, làm thay đổi cấu trúc và thành phần loài trong hệ sinh thái biển.
4. Giải pháp hạn chế tình trạng sinh vật biển chết vì rác thải nhựa
Để giảm thiểu số lượng sinh vật biển chết vì rác thải nhựa, chúng ta cần áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp sau đây:
- Nâng cao nhận thức cộng đồng: Tăng cường tuyên truyền cho người dân về tác hại của rác thải nhựa đối với đại dương. Khuyến khích người dân giảm sử dụng nhựa dùng một lần và sử dụng thùng rác để phân loại rác đúng cách.
- Tăng cường chế tài xử phạt: Ban hành và thực thi các quy định nghiêm ngặt đối với hành vi xả rác ra biển. Áp dụng mức phạt cao hơn để răn đe và giảm lượng rác thải nhựa mà người dân xả trực tiếp vào môi trường.
- Ứng dụng công nghệ xử lý rác thải: Các quốc gia cần đầu tư vào các giải pháp thu gom, tái chế nhựa hiệu quả để giảm ô nhiễm biển.
- Thay thế nhựa bằng vật liệu thân thiện: Khuyến khích người dân và doanh nghiệp sử dụng bao bì giấy, túi vải, sản phẩm làm từ vật liệu phân hủy sinh học. Ban hành các chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm thay thế nhựa.
- Tham gia các hoạt động làm sạch biển: Thường xuyên tổ chức các chương trình dọn dẹp bãi biển, khuyến khích người dân tham gia thu gom rác nhựa ở vùng ven biển.
5. Nhựa Việt Tiến – Địa chỉ cung cấp thùng rác uy tín, chất lượng
Nhựa Việt Tiến chuyên cung cấp thùng rác nhựa chất lượng phục vụ nhu cầu thu gom và phân loại rác thải đúng nơi quy định. Khách hàng sẽ nhận được những ưu đãi vượt trội hơn khi mua hàng tại đây:
- Giá chiết khấu cực kỳ rẻ đối với tất cả các mặt hàng.
- Chính sách giao hàng tận nơi, miễn phí giao hàng tại TP. HCM.
- Bảo hành 12 tháng nếu có sản phẩm xảy ra lỗi từ nhà sản xuất.
Liên hệ 1800 7113 để nhanh chóng sở hữu những chiếc thùng rác sạch đẹp. Một số loại thùng rác chất lượng được nhiều khách hàng tin chọn tại Nhựa Việt Tiến là:
- Thùng rác công cộng, thùng rác công nghiệp
- Thùng rác phân loại: 2 ngăn, 3 ngăn, 4 ngăn
- Thùng rác văn phòng: thùng rác nhựa, thùng rác inox
- Thùng rác y tế
6. Kết luận
Rác thải trên biển chủ yếu xuất phát từ hoạt động của con người. Nếu không có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ, sinh vật biển chết vì rác thải nhựa sẽ ngày một gia tăng, gây ra những tác động to lớn đến môi trường sống của chúng ta. Qua bài viết này, Nhựa Việt Tiến hy vọng rằng bạn đã có cái nhìn rõ hơn về tầm quan trọng của việc xử lý rác thải nhựa, từ đó hành động thiết thực để hướng đến bảo vệ môi trường sống của muôn loài.
Nhựa Việt Tiến chuyên cung cấp thùng rác nhựa chất lượng, giá rẻ giúp việc phân loại rác tại nguồn của chúng ta diễn ra hiệu quả hơn. Nếu mua số lượng lớn, bạn sẽ được hưởng chính sách giá chiết khấu cực kì ưu đãi. Liên hệ ngay 1800 7113 để được hỗ trợ mua thùng rác phân loại sớm nhất nhé!
